کمیسیون املاک چطور محاسبه میشود؟/ سهم دقیق شما در قراردادهای خرید، فروش، رهن و اجاره چقدر است؟

وقتی پای معامله ملک، چه خرید و فروش و چه رهن و اجاره، به میان میآید، یکی از سوالات اصلی طرفین قرارداد، میزان حقالزحمه مشاور املاک یا همان کمیسیون است. نحوه محاسبه این کمیسیون بسته به نوع قرارداد (خرید و فروش یا اجاره) متفاوت است و معمولاً بهطور مساوی بین طرفین تقسیم میشود. بیایید ببینیم فرمول محاسبه برای هر حالت چیست و سهم شما چقدر خواهد بود.
۱. کمیسیون در معاملات خرید و فروش:
- فرمول اصلی: در قراردادهای خرید و فروش، کمیسیون معمولاً معادل نیم درصد (۰.۵٪) ارزش کل ملک است.
- تقسیم بین طرفین: این مبلغ بهطور مساوی بین خریدار و فروشنده تقسیم میشود. یعنی هر کدام بیست و پنج صدم درصد (۰.۲۵٪) ارزش ملک را بهعنوان کمیسیون پرداخت میکنند.
- مثال: فرض کنید آپارتمانی به ارزش ۱۲ میلیارد تومان معامله میشود.
- کل کمیسیون: ۱۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۰.۵٪ = ۶۰ میلیون تومان
- سهم خریدار: ۳۰ میلیون تومان
- سهم فروشنده: ۳۰ میلیون تومان
- نکته مهم: به این مبلغ، مالیات بر ارزش افزوده (VAT) نیز اضافه میشود که در حال حاضر ۱۰ درصدِ سهم هر فرد است (یعنی ۳ میلیون تومان مالیات برای هر طرف در مثال بالا). پس پرداختی نهایی هر طرف ۳۳ میلیون تومان خواهد بود.
۲. کمیسیون در قرارداد رهن کامل:
- فرمول اصلی: اگر خانهای بهصورت رهن کامل (بدون اجاره ماهانه) واگذار شود، کمیسیون معادل یک درصد (۱٪) مبلغ کل ودیعه (رهن) است.
- تقسیم بین طرفین: این مبلغ نیز بهطور مساوی بین مالک (موجر) و مستاجر تقسیم میشود (هر کدام نیم درصد مبلغ رهن).
- مثال: خانهای با ودیعه ۱ میلیارد تومان بهصورت رهن کامل اجاره داده میشود.
- کل کمیسیون: ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۱٪ = ۱۰ میلیون تومان
- سهم مالک: ۵ میلیون تومان
- سهم مستاجر: ۵ میلیون تومان
- مالیات بر ارزش افزوده: به سهم هر طرف، ۱۰ درصد مالیات (۵۰۰ هزار تومان در این مثال) اضافه میشود. پرداختی نهایی هر کدام ۵.۵ میلیون تومان است.
۳. کمیسیون در قرارداد رهن و اجاره (ترکیبی):
- فرمول محاسبه: این حالت کمی پیچیدهتر است و ابتدا باید اجاره ماهانه به معادل رهن تبدیل شود.
- قدم اول: تبدیل اجاره به رهن: هر یک میلیون تومان اجاره ماهانه، معمولاً معادل ۳۰ میلیون تومان ودیعه در نظر گرفته میشود (این نرخ ممکن است کمی متفاوت باشد، اما مبنای رایج است).
- قدم دوم: محاسبه مبلغ پایه کمیسیون: مبلغ رهن معادلسازی شده از اجاره را با مبلغ ودیعه اصلی جمع کنید.
- قدم سوم: محاسبه کمیسیون نهایی: یک درصد (۱٪) از مبلغ پایه کمیسیون بهدست آمده در قدم دوم، کل کمیسیون معامله است.
- تقسیم بین طرفین: این کمیسیون نیز بهطور مساوی بین مالک و مستاجر تقسیم میشود.
- مثال: ملکی با ۵۰۰ میلیون تومان ودیعه و ۱۰ میلیون تومان اجاره ماهانه قرارداد بسته میشود.
- تبدیل اجاره به رهن: ۱۰ میلیون تومان (اجاره) × ۳۰ = ۳۰۰ میلیون تومان (معادل رهن)
- مبلغ پایه کمیسیون: ۵۰۰ میلیون تومان (ودیعه) + ۳۰۰ میلیون تومان (معادل رهن) = ۸۰۰ میلیون تومان
- کل کمیسیون: ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۱٪ = ۸ میلیون تومان
- سهم مالک: ۴ میلیون تومان
- سهم مستاجر: ۴ میلیون تومان
- مالیات بر ارزش افزوده: به سهم هر طرف ۱۰ درصد مالیات (۴۰۰ هزار تومان در این مثال) اضافه میشود و پرداختی نهایی هر یک ۴.۴ میلیون تومان خواهد بود.
منبع/ فرارو