سه دهک اول، ۷ برابر دیگر مردم یارانه انرژی می‌گیرند
این روز‌ها صحبت ۱۵۰ میلیارد دلار یارانه انرژی که رئیس‌جمهور چند روز گذشته راجع به آن صحبت کرد، کافی بود تا بحث توزیع عادلانه انرژی در کشور دوباره داغ شود. درهمین رابطه، فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، فاضل مریدی فریمانی، کارشناس اقتصاد انرژی، مصطفی سعیدی، کارشناس حوزه انرژی، مسعود خانی، سرپرست دفتر تلفیق و اطلاعات مالی توانیر و فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در برنامه میز اقتصاد ۲۴ فروردین ماه حاضر شدند تا ابعاد مختلف پرداخت این حجم از یارانه پنهان انرژی در کشور بار دیگر بررسی شود.
فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این میز اقتصاد در خصوص عادلانه توزیع نشدن یارانه انرژی گفت: اعداد نشان می‌دهد که دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ تقریبا ۷ برابر دهک‌های پایین جامعه انرژی مصرف می‌کنند برای مثال، حدود ۴۰ درصد جمعیت کشور وسیله نقلیه ندارند درصورتی که دهک‌های بالای جامعه، چندین وسیله دارند و اینگونه بخشی از مردم از یارانه سوخت بی‌بهره و برخی دیگر چندین برابر، یارانه سوخت دریافت می‌کنند.
فتح‌الله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز درباره آمار یارانه‌های پرداختی در حوزه‌های مختلف می‌گوید: درحال حاضر ۵۲ میلیارد دلار در فرآورده‌های نفتی، ۴۵ میلیارد دلار در گاز و ۳۵ میلیارد دلار هم در حوزه برق، یارانه پرداخت می‌شود.
وی افزود: کشور در قانون مشکلی ندارد و فقط لازم است دولت به آن عمل کند، برای مثال امسال دولت لایحه‌ای مبنی بر بخشیده شدن خسارت صنایع که به خاطر اعمال محدودیت استفاده از انرژی به آنها وارد شده بود به مجلس آورد که با آن مخالفت شد، زیرا دولت موظف است از طریق مالیات یا خدمات جایگزین و … خسارت‌ها را جبران کند.
مریدی دیگر حاضر در میز اقتصاد امروز گفت: در بین انواع انرژی اصلاح باید از حوزه گاز شروع شود، سپس به سراغ برق و دیگر فرآورده‌ها برویم و در بخش‌های مختلف هم به ترتیب بخش خانگی و بعد از آن صنعت بایددر اولویت باشند.
وی افزود: اگر بخواهیم سیاستی هم دنبال کنیم باید به دنبال سیاست‌های غیرقیمتی باشیم یعنی در اولین قدم به دنبال اشراف، نظارت و تسلط بر جریان انرژی کشور باشیم.
وی تشریح کرد: میزان سرمایه‌گذاری در حوزه بهینه‌سازی مصرف نشان می‌دهد، کشور‌هایی که قیمت انرژی آنها مانند ایران یارانه‌ای نیست هم نتوانستند جلوی کامل اتلاف انرژی را بگیرند و دولت‌ها با کمک بخش خصوصی در حوزه بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کردند.
مریدی همچنین در پاسخ به سوال که آیا ما مشکل قانونی داریم گفت: مشکل قانونی وجود ندارد و بسیاری از زیرساخت‌ها مانند بورس انرژی، گواهی‌های صرفه‌جویی و قانون تشکیل سازمان راهبردی انرژی در کشور فراهم است.
این کارشناس اقتصاد انرژی در ادامه راه ایجاد انگیزه در مردم برای مشارکت در طرح‌های بهینه‌سازی را اینگونه توضیح داد: اگر روشی که شرکت توانیر با تعیین الگو در پیش گرفته دنبال کنیم به این صورت که هر شخصی که کمتر از مبنای تعیین شده مصرف کند، بتواند برق خود را به صنایعی که به آن نیاز دارند، بفروشد می‌تواند در ایجاد انگیزه در مصرف‌کنندگان برای همکاری در طرح‌های بهینه‌سازی، موثر باشد.
مصطفی سعیدی دیگر کارشناسی که در این میز اقتصاد حضور داشت درباره‌ی ریشه ناترازی انرژی که کشور به آن مبتلا است گفت: مشکل از زمانی به وجود آمد که روند مصرف انرژی‌ای مانند گاز از میزان تولید آن بیشتر شدبه گونه‌ای که اکنون شدت مصرف انرژی در ایران دوبرابر میانگین جهانی است.
وی درخصوص شرایطی که یارانه‌های پنهان انرژی در کشور به وجود آورده است، گفت: دولت در حال حاضر به صندوق توسعه شرکت نفت، ۷۰ میلیارد دلار، به نیروگاه‌ها ۸۰ هزار میلیارد تومان، به پالایشگاه‌ها و اوره‌سازی‌ها، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بدهکار است در نتیجه حتما نمی‌تواند بدهی خود به صنایع را پرداخت کند و اگر بخواهد همین روال را ادامه دهد، بدهکار‌تر هم می‌شود.
سعیدی تشریح کرد: اگر درحال حاصر برق و بنزین ارزان به دست مصرف‌کننده می‌رسد، اختلاف بین هزینه تولید و قیمت فروش انرژی از مصرف‌کنندگان با تورم ۴۰ درصد پایان سال، گرفته خواهد شد.
این کارشناس انرژی درخصوص راهکار‌های توزیع عادلانه یارانه انرژی اظهار کرد: راه‌حل این است اگر فردی رعایت و مصرف خود را بهینه کند، از آن سودی ببرد.
مسعود خانی، سرپرست دفتر تلفیق و اطلاعات مالی توانیر نیز مهمان تلفنی میزاقتصاد بود.
سرپرست دفتر تلفیق و اطلاعات مالی توانیر درخصوص سهم صنعت برق در یارانه پنهان انرژی گفت: بخشی از این یارانه مربوط به یارانه سوخت نیروگاه‌ها است و بخش دیگر نیز شامل تبدیل انرژی، انتقال و توزیع می‌شود و صنعت برق هم‌اکنون هر کیلووات ساعت را تا ۵۰ درصد کمتر از قیمت تمام شده به مصرف‌کنندگان می‌فروشد.
خانی با بیان اینکه درحال حاضر شیوه پرداخت یارانه در کشور غیرمستقیم است گفت: این سبک پرداخت یارانه باعث شده، هر کسی بیشتر مصرف کند، یارانه بیشتری هم دریافت کند.
