اصلاح نظام بانکی آغاز شد/ افزایش سرمایه اجباری در راه است!

سال ۱۴۰۴، سال تحول بزرگ در نظام بانکی ایران؟ محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، از آغاز اجرای برنامه‌های جدی برای اصلاح نظام بانکی خبر داد و اعلام کرد کار اصلاح یک بانک به صورت آزمایشی از تعطیلات عید شروع شده است. او تاکید کرد که سال ۱۴۰۴ سالی متفاوت برای بانکداری خواهد بود.

افزایش سرمایه اجباری؛ حداقل ۲۰ همت!

یکی از تکان‌دهنده‌ترین بخش‌های صحبت‌های فرزین، وضعیت کفایت سرمایه بانک‌ها بود که آن را “عملاً منفی” توصیف کرد. او گفت: “حتی اگر تمام تحریم‌ها حل شود با این صورت‌های مالی هیچ کاری ممکن نیست.” به همین دلیل، بانک مرکزی همه بانک‌ها را مجبور به افزایش سرمایه کرده و اعلام نموده حداقل سرمایه بانک‌ها باید به ۲۰ هزار میلیارد تومان (۲۰ همت) برسد و زیر این رقم، دیگر بانکی وجود نخواهد داشت. (در حال حاضر ۹ بانک کفایت سرمایه منفی دارند). فرزین همچنین خواستار اجرای سریع افزایش سرمایه ۲۰۰ همتی بانک‌های دولتی شد.

پایان بانک‌های همه‌کاره؛ تخصصی شدن در راه است

بر اساس برنامه هفتم، بانک‌ها باید تخصصی شوند و به ۶ گروه (تجاری، تخصصی، قرض‌الحسنه، مسکن و…) تقسیم گردند. فرزین با انتقاد از وضعیت فعلی که “عموم بانک‌ها همه کاری را انجام می‌دهند”، گفت: “امسال شروع می‌کنیم و اساسنامه‌ها را تدوین می‌کنیم تا دو سه سال امیدواریم هر بانکی را در جایگاه تخصصی خود بنشانیم.” او همچنین بر لزوم خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری تاکید کرد و گفت: “بانک باید بنگاه را خلق و واگذار کند نه اینکه بنگاه را اداره کند.”

تغییر مسیر وام‌ها: تمرکز بر بنگاه‌های کوچک

رئیس کل بانک مرکزی از طرحی برای تامین مالی هدفمند خبر داد تا پول به جای اینکه فقط به سمت بنگاه‌های بزرگ برود، به بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز برسد و کارایی پول افزایش یابد. طرح آزمایشی این برنامه در بانک ملی آغاز شده و جزئیات آن به زودی اعلام می‌شود. همچنین، دفتری برای کنترل دقیق تسهیلات پرداختی به واحدهای بزرگ در بانک مرکزی ایجاد می‌شود.

چالش بدهی دولت به بانک‌ها

فرزین با اشاره به وضعیت بانک سپه (که ۱۰۰ سالگی خود را جشن می‌گیرد)، گفت این بانک ۲۲۶ همت مطالبات از دولت و ۸۵ همت زیان انباشته دارد. او با انتقاد صریح بیان کرد: “نمی‌شود که دولت بانکداری کند و انتظار تامین نیازهایش را داشته باشد بدون اینکه پولی بیاورد؛ دولت هم باید مانند بخش خصوصی متعهد به افزایش سرمایه باشد.”

به نظر می‌رسد بانک مرکزی عزم خود را برای اصلاحات ساختاری عمیق در نظام بانکی جزم کرده است و سال پیش رو، شاهد تغییرات قابل توجهی در این حوزه خواهیم بود.

منبع/ بنکر