هشدار بانک مرکزی: سقف تراکنش ۱۰ میلیونی برای مشتریان مشکوک!
در آینده‌ای نزدیک، سطح‌بندی مشتریان بانکی در ایران اجرایی خواهد شد؛ اقدامی که بر اساس آن محدودیت‌هایی مانند سقف تراکنش روزانه ۱۰ میلیون تومانی برای مشتریان مشکوک به پولشویی اعمال می‌شود و مدیران بانکی که موارد مشکوک را گزارش نکنند، با جرایم جدی مواجه خواهند شد.
به گزارش میلی و به نقل از ایران جیب، تجربه‌های جهانی و اسناد بالادستی مبارزه با پولشویی نشان می‌دهد که بی‌توجهی به تناسب فعالیت مالی مشتریان با وضعیت شغلی و درآمدی آن‌ها، می‌تواند مسیرهای قاچاق ارز، پولشویی و سوءاستفاده افراد سودجو را هموار کند.
چرا سطح‌بندی ضروری است؟
در نبود این سازوکار، حساب‌های شخصی به ابزار معاملات کلان، گردش غیرشفاف منابع، فرار مالیاتی و تأمین مالی فعالیت‌های غیرقانونی تبدیل می‌شوند. این شرایط اعتماد عمومی به نظام بانکی را کاهش داده و زمینه رانت و فساد را فراهم می‌کند.
سطح‌بندی مشتریان، با تعیین سقف تراکنش متناسب با درآمد و شغل فرد، هشدار به نهادهای ناظر در صورت رفتارهای مالی غیرعادی و جلوگیری از سوءاستفاده از حساب‌ها برای رشوه یا فرار مالیاتی، نقش کلیدی در شفافیت مالی و امنیت اقتصادی دارد.
عملکرد سطح‌بندی در عمل
- تعیین سقف تراکنش متناسب با درآمد و شغل: بانک‌ها با تعریف محدودیت‌های ماهانه و سالانه، مانع گردش غیرمتعارف منابع می‌شوند.
- هشدار به نهادهای نظارتی: تراکنش‌های فراتر از پروفایل درآمدی، به سامانه‌های مبارزه با پولشویی و کمیته‌های پایش تخلفات گزارش می‌شود.
- جلوگیری از سوءاستفاده مالی: محدودیت‌ها و تطبیق داده‌های بانکی با اطلاعات مالیاتی و بیمه‌ای، مسیرهای پنهان کردن وجوه غیرقانونی را مسدود می‌کند.
نمونه عملی مقاومت در برابر مقررات
در تازه‌ترین مورد، رئیس شعبه بانک کشاورزی بندرکلاهی در جنوب کشور به دلیل عدم گزارش یک حساب با گردش مالی بیش از ۵۰ هزار میلیارد ریال در سه سال، توسط دادستانی مرکز استان هرمزگان اعلام جرم شد. این پرونده نشان می‌دهد که بی‌توجهی به سطح‌بندی و گزارش‌دهی، به فساد گسترده و تهدید امنیت اقتصادی منجر می‌شود.
محدودیت‌ها و ارجاع به نهادهای نظارتی
بانک‌ها موظفند مشتریان مشکوک را شناسایی کرده و در صورت عدم پاسخگویی، سقف تراکنش آنان را کاهش دهند و موارد را به مرکز اطلاعات مالی و در ادامه به قوه قضائیه یا سازمان امور مالیاتی ارجاع دهند.
رویکرد سیستمی به جای ملاحظات شخصی
سطح‌بندی مشتریان، نه یک الزام اداری بلکه ابزار فناورانه و راهبردی برای مقابله با پولشویی، رشوه و سوءاستفاده است. موفقیت آن تنها با اجرای کامل محدودیت‌ها، اتصال سامانه‌های اطلاعاتی و پایش مداوم امکان‌پذیر است. مقاومتی که در برخی شعب مشاهده می‌شود، خلأهایی برای فساد مالی ایجاد می‌کند و اعتماد عمومی به نظام بانکی را تضعیف می‌کند.
در نهایت، گذار از ملاحظات فردی به رویکرد سیستمی، کلید تبدیل سطح‌بندی به سپر واقعی مقابله با فساد و حفاظت از امنیت اقتصادی و سلامت مالی کشور است.
