تاریخچه طلا؛ از تمدن باستان تا دنیای امروز
گابریل گارسیا مارکز در شاهکار ادبی خود، کتاب «صد سال تنهایی» بهزیبایی به تکرار تاریخ اشاره میکند. سوال اینجاست آیا تاریخ طلا و قیمت تاریخی آن هم دوباره تکرار خواهد شد؟ در این مقاله، با هم سفری به اعماق تاریخچه طلا خواهیم داشت و ردپای طلا را در تمدنهای مختلف، جنگ، اکتشافات و تحولات اقتصادی دنبال خواهیم کرد. اگر مشتاق دانستن مسیر تاریخ طلا هستید، با ما همراه شوید.
نگاهی بر تاریخچه طلا در جهان
نتایج و آثار تاریخی حکایت از کشف طلا در دل رودخانه میدهد؛ روزگاری که زیبایی و درخشانی این فلز ارزشمند توجه انسان را به خود جلب کرد. البته تمدنها نقش مهمی در تاریخچه کشف طلا داشتند. اینکه کدام تمدن ارزش طلا را به اوج خود رساند، بحثی است که در ادامه باهم بررسی میکنیم.
بیشتر بخوانید: کشف نحوه تشکیل طلا و کاربرد آن
۱- تاریخچه کشف طلا در دوران باستان
هیچ تاریخ و مکان دقیقی از لحظه کشف طلا وجود ندارد؛ اما باستانشناسان ردپای جذاب آن را در غارهای باستانی مربوط به ۴۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح پیدا کردند. طلا در آن زمان نهتنها نشانه ثروت و جایگاه اجتماعی بود، بلکه نقش مهمی در زندگی روزمره مصریان داشت. احتمالا در فیلمهای تاریخی دیده باشید که از نوک اهرام تا مجسمه فرعونیان همه از طلا ساخته شده است. مقبره فرعون توتانخامون که در سال ۱۳۵۰ قبل از میلاد مسیح دفن شده، مدرکی بر اهمیت زرگری در مصر را نشان میدهد. مصریها حتی نقشه گنج معادن و ذخایر طلا را هم در سراسر حوزه پادشاهیشان دراختیار داشتند.
مصریها اولین کسانی بودند که طلا را ذوب کردند، از آن ابزار ساختند و برای اهداف مختلف با فلزات دیگر ترکیب کردند. علاوهبراین، آنها اولین نسبت ارزش طلا را با سایر فلزات به وجود آوردند. در این نسبت، یک قطعه طلا معادل دو و نیم قطعه نقره بود. بااینحال، هرگز از طلا بهعنوان وسیله مبادله استفاده نمیکردند. آنها ترجیح میدادند برای مبادله، از محصولات کشاورزی و کالاهای دیگر به جای طلا استفاده کنند.
در سال ۵۶۴ قبل از میلاد مسیح، در پادشاهی کوچکی در قاره آسیا به نام لیدیا، استفاده از طلا بهعنوان سکه رایج شد. همین سنت به یونان و روم هم انتقال پیدا کرد. آنها از طلا بهعنوان واحد پول و بهبود موقعیت اجتماعی خود استفاده میکردند. حدود ۵۰ سال قبل از میلاد، رومیان سکههایی بهنام «آئوریس» (Aureus) ساختند.
۲- تاریخچه پیدایش طلا در امپراطوری روم
اگرچه رومیها اولین کسانی نبودند که از طلا در سکههای خود استفاده کردند، اما جزو پیشگامانی بودند که سکههای طلا را به واحد پول رایج تبدیل کردند. قبل از آنها، سکههای طلا بسیار کمتر از سکههای ساخته شده از سایر فلزات رایج بود؛ چراکه هرگز ذخایر طلای کافی برای توجیه این کاربرد گسترده وجود نداشت. از طرف دیگر، طلا در فرهنگ رومی نماد تجمل محسوب نمیشد. در کنار همه این موارد، رومیها با استفاده از معدنکاری هیدرولیکی، روش جدیدی برای استخراج طلای خام ابداع کردند. کاری که عصای دستشان برای جمع کردن غنیمت طلا در فتح کشورها شد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره طلای خام؛ تعریف، کاربردها و موارد استفاده
۳- طلا در عصر اکتشافات اروپا
در عصر اکتشافات اروپا، مردم آمریکای شمالی به اندازه آمریکای جنوبی طلا دراختیار نداشتند. آنها فلزاتی مانند سنگ چخماق و تخته سنگ را از طلا باارزشتر میدانستند. ممکن است بپرسید پس چه زمانی طلا تبدیل به استانداردی رسمی شد؟ زمانی که بریتانیا به میدان آمد. بریتانیا اولین کشوری بود که ارزش ثابتی برای واحد پول براساس وزن طلا ایجاد کرد. پس از آن، کشورهای دیگر مثل ایالات متحده هم از این روش پیروی کردند. ایالات متحده در سال ۱۷۹۲ میلادی، قانون ضرب سکه و پول را تصویب و قیمت دلاری ثابت برای طلا تعیین کرد. تا زمان جنگ داخلی، طلا حدود ۱۵ برابر ارزش بالاتری در مقایسه با نقره داشت.
۴- سرنوشت طلا و جنگ جهانی
ویرانیهای جنگ جهانی، سرنوشت طلا را بینصیب نگذاشت. در این دوران، تولید طلا کاهش پیدا کرد و بسیاری از معادن کشف طلا تعطیل شد. در سال ۱۹۴۴ میلادی، رهبران قدرتهای سیاسی، برای تعیین نظم مالی پس از جنگ جهانی دوم در کنفرانس Bretton Woods دور هم جمع شدند. نتیجه آن تبدیل قیمت طلا به دلار آمریکا بهعنوان استانداردی جهانی بود؛ یعنی همه کشورها باید نرخ ارز خود را براساس دلار تعیین میکردند. دلیل آن اقتصاد قوی ایالات متحده و خروج این کشور از جنگ جهانی بود. درنهایت، تثبیت هر اونس قیمت طلا در ۳۵ دلار به ایالات متحده کمک کرد تا به ابرقدرتی جهانی تبدیل شود.
۵- جنگ ویتنام و پایان تاریخچه استاندارد طلا
جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰، پایان استاندارد طلا را رقم زد. بودجه آمریکا بهشدت تحت فشار قرار گرفت و رییس جمهور آمریکا (ریچارد نیکسون) در سال ۱۹۷۱ تصمیم گرفت توافق Bretton Woods را لغو کند؛ درنتیجه قیمت طلا همچنان نجومی به صعود خود ادامه داد.
تاریخچه کشف طلا در ایران؛ پیدایش اولین ضرب سکه
تاریخ پیدایش طلا در ایران به سه هزار سال قبل از میلاد برمیگردد. بهنظر میرسد اولین معدن طلا در دوره مادها در همدان امروزی کشف شد. دو معدن کوه زر دامغان و سیستان هم از معادن قدیمی محسوب میشود که موردتوجه باستانشناسان ایرانی قرار گرفت. در عصر هخامنشیان اولین سکه با عنوان داریک در ایران ضرب شد. ساسانیان هم استفاده از مصنوعات طلا را رواج دادند. در حال حاضر، آمار خبر از کشف ۲۲ معدن طلا در ایران میدهد که در سال حدود ۳۵ هزار و ۶۰۰ تن سنگ طلا از آن استخراج میکنند.
بیشتر بخوانید: انواع سکه طلای موجود در ایران، از قدیم تا امروز
نقش کلیدی طلا در عصر حاضر برای سرمایهگذاری
داستان طلا به همین جا ختم نمیشود. امروز طلا همچنان دارایی ارزشمند و مطمئنی محسوب میشود و از آن در صنایع مختلف استفاده میکنند. با وجود فراز و نشیبهای تاریخ، طلا همچنان جایگاه خود را بهعنوان یکی از محبوبترین و پرتقاضاترین فلز برای حفظ ارزش سرمایه در جهان حفظ کرده است. اینکه چه نوع طلایی را برای حفظ سرمایه خود انتخاب کنید، بحث دیگریاست که باید برای داشتن یک سرمایهگذاری امن درنظر بگیرید. همچنین اگر قصد خرید طلا را دارید، بهترین کشور برای خرید طلا کدام است؟
برای سرمایهگذاری طلا میتوانید بهطور آنلاین از میلی طلای آب شده بخرید. خرید طلای آب شده، اجرت و کارمزد ساخت ندارد و میتوانید با هر میزان سرمایه، طلای آب شده خریده و در صورت تمایل، آن را بهصورت شمش طلا دریافت کنید.
درخشش طلا در گذر زمان: از اعماق تاریخ تا دنیای مدرن
تاریخچه طلا داستان پر رمز و رازی فراتر از آنچه است که در این مقاله خواندید. این فلز گرانبها از اعماق تاریخ، با تاروپود تمدنها تنیده شده و داستان آن حکایتی از فرازونشیب، قدرت، ثروت و زیبایی است. از زیورآلات پادشاهان مصر باستان تا سکههای امپراطوریهای قدرتمند و ذخایر بانک مرکزی در دنیای مدرن، طلا نقش ویژهای در زندگی انسان برعهده گرفته است. اگر در زمینه سرمایهگذاری طلا نیاز به راهنمایی دارید، سوالاتتان را در انتهای همین مقاله بنویسید تا در سریعترین زمان راهنماییتان کنیم.
سوالات متداول
طلا در گذشته بهعنوان استاندارد پول در بسیاری از کشورها استفاده میشد؛ اما امروزه بیشتر بهعنوان یک دارایی امن و ذخیره ارزش در نظر گرفته میشود. همچنین در جواهرات، لوازم الکترونیکی و حتی برخی از روشهای درمانی هم استفاده میشود.
استاندارد طلا سیستمی پولی بوده که در آن ارزش واحد پول به مقدار مشخصی از طلا بستگی داشت. این سیستم در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بهطور گسترده مورداستفاده قرار گرفت و به ثبات و نظم در اقتصاد جهانی کمک کرد. با این حال، در دهه ۱۹۷۰، به دلیل نوسانات قیمت طلا و دیگر چالشهای اقتصادی، کنار گذاشته شد.