مخراج کاری چیست؟ همراه با معرفی جامع انواع و روش‌های مخراج 

مخراج کاری چیست؟ در پاسخ باید بگوییم مخراج کاری ظرافت یک نقاش، ذهن خلاق یک مجسمه‌ساز و استادی یک معمار را می‌طلبد تا جواهرات خیره‌کننده خلق کند. در این مقاله از میلی مگ، همه چیز درباره مخراج کاری را به‌طور مفصل شرح دادیم. پس از خواندن این مطلب، به‌طور کامل با مخراج کاری، انواع و روش‌های انجام آن آشنا خواهید شد و با آگاهی بیشتری می‌توانید جواهرات خود را انتخاب کنید. همچنین در انتهای مقاله، یک پیشنهاد سودمند برای سرمایه‌گذاری به شما معرفی خواهیم کرد. همراه ما باشید.

مخراج کاری چیست؟ ایجاد هارمونی ظریف و درخشان روی جواهرات

مخراج کاری (Stonesetting) یا مرصع کاری به هنر ظریف و چشم‌نواز نصب کردن سنگ و فلز روی جواهرات زینتی می‌گویند؛ هنری که جواهرات را از حالت ساده خود به جواهراتی چشم‌نواز تبدیل می‌کند. مانند کار گذاشتن نگین‌ روی طلا یا برلیان و ایجاد رقص نور و رنگ روی آن‌ها. هنر مخراج کاری دنیایی از ظرافت و تنوع را با استفاده از سنگ و نگین‌هایی با رنگ و شکل متنوع، ازطریق تکنیک‌های مختلف روی جواهرات سوار می‌کند.

البته کاربردهای متنوع مخراج کاری فقط به جواهرات محدود نمی‌شود. در ادامه، کاربردهای آن را به شما معرفی می‌کنیم.

کاربردهای مخراج کاری چیست؟

جالب است بدانید مخراج کاری نه تنها در صنعت جواهرات کاربرد دارد، بلکه در موارد دیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• در اشیا تزئینی مانند مجسمه، قاب عکس و جعبه جواهرات
• در دکوراسیون خانه و وسایلی مانند کاشی و آینه 
• ظروفی مانند بشقاب، لیوان، جام‌های طلایی
• در تزیین انواع کیف، کفش‌، کمربند
• روی انواع لباس‌های مجلسی

البته در این مقاله، به‌طور خاص به بررسی مخراج کاری در طلا پرداختیم.

انواع مخراج کاری چیست؟

انتخاب نوع مخراج کاری طلا، به عوامل مختلفی همچون نوع نگین، طرح جواهر، سلیقه و بودجه شما بستگی دارد. در ادامه مقاله «مخراج کاری طلا چیست؟» شما را دعوت می‌کنیم با انواع مخراج کاری (مرصع کاری) آشنا شوید. انواع مخراج کاری به طرح و چیدمان نگین‌ها روی جواهرات اشاره دارد:

مخراج کاری سنگ فرشی (Pave)؛ پیچیده‌ترین نوع مخراج کاری

در این مدل، صفی از نگین‌های ریز در یک مسیر فلزی به‌صورت موزاییکی یا سنگ‌فرشی در کنار هم قرار می‌گیرند و درخششی خیره‌کننده به طلا می‌بخشند. سختی کار در این مدل مخراج کاری نسبت به بقیه انواع بیشتر است. در این مدل سنگ‌ها مثل قالیچه‌ای نورانی روی جواهرات می‌درخشند. در اغلب طلاهای سفید نگین‌دار مخراج کاری سنگ‌فرشی به چشم می‌خورد.

مخراج کاری خوشه‌ای (Cluster)؛ مناسب برای قرارگیری دسته‌ای از نگین‌ها

در پاسخ به اینکه «روش خوشه‌ای در مخراج کاری به چه معناست؟» باید بگوییم در این روش دسته‌ای از نگین‌های کوچک به‌صورت خوشه‌ای در کنار یکدیگر قرار گرفته و زیبایی چشم‌نوازی ایجاد می‌کنند. در این مدل، سنگ‌ها در چند سطح و ارتفاع نصب می‌شوند.

مخراج کاری تک نگین؛ مخصوص جواهرات تک سنگ

این نوع مخراج کاری همان‌طور که از اسمش پیداست، مربوط به قرارگیری تک نگین روی جواهرات است. یک نگین بزرگ و خاص مثل الماس روی جواهرات کار می‌شود.

روش‌های انجام مخراج کاری چیست؟

پس از اینکه بررسی کردیم مخراج کاری یعنی چه و نحوه قرارگیری نگین‌ها به چه صورت است، نوبت به معرفی روش‌های انجام مخراج کاری یا قراردادن پایه‌ها می‌رسد. منظور از روش‌های مخراج کاری نحوه سوار شدن نگین روی فلز است. از آن‌جایی که چسباندن به‌وسیله چسب چندان پایدار نیست، مخراج کار از پایه نگهدارنده برای نگهداری سنگ و نگین روی جواهرات استفاده می‌کند. برای این کار، مخراج کار با توجه به تجربه، سلیقه و تخصصی که در این زمینه دارد، یکی از روش‌های زیر را پیش می‌گیرد:

مخراج کاری چنگه‌ای (Prong Setting)؛ محبوب‌ترین نوع برای نگین‌های بزرگ

تا به حال به انگشترهای فیروزه دقت کردید؟ انگشتری که یک سنگ فیروزه را در یک قاب فلزی چنگکی  V شکل، گرد، بیضی، گلابی یا مثلثی شکل در خود نگه داشته است. در این نوع مخراج کاری، چنگه‌های فلزی از جنس پلاتین یا طلا، نگین یا سنگ را دربرگرفته و آن را در جای خود نگه می‌دارد. این نوع مخراج کاری برای نگین‌های بزرگ و تک مانند الماس بسیار محبوب بوده و ساده‌ترین نوع است.

مخراج کاری دیواره‌ای (Bezel Setting)؛ مخصوص نگین‌های ظریف و تراش‌خورده

یکی دیگر از انواع پایه‌ها در مخراج کاری، مخراج کاری دیواره‌ای است. در این نوع مخراج کاری، گویی یک نوار فلزی نازک، به عنوان تکیه‌گاه نگین یا سنگ دورتادور آن را می‌پوشاند. مخراج کاری دیواره‌ای برای هر سنگی قابل استفاده بوده اما بهترین گزینه برای سنگ‌های ظریف و تراش‌خورده است.

مخراج کاری کانالی (Channel Setting)؛ محافظ امن برای نگین‌های شناور

یکی از روش‌های محبوب نگین‌گذاری، مخراج کاری کانالی است که در آن نگین‌ها در کنار هم قرار می‌گیرد و لبه‌های آن در دو ردیف نوار فلزی ثابت شده است. در این روش، گویی سنگ‌ها روی جواهرات شناور هستند چون هیچ فلزی بین آن‌ها دیده نمی‌شود. شکل کلی این نوع نگین‌گذاری شبیه به حرف «U» انگلیسی است که دو دیواره جانبی و یک کف دارد. در هر طرف از دیواره داخلی، یک شیار وجود دارد که لبه‌ نگین‌ها را در خود جای می‌دهد.

مخراج کاری میله‌ای (Bar Setting)؛ قرارگیری فلز میان نگین‌ها

این مدل مخراج کاری، میله‌های فلزی نازک بین سنگ‌های قیمتی قرار می‌گیرند. درواقع، به جای مخراج کاری چنگه‌ای که چنگک‌ها دور سنگ قرار می‌گیرد، در این نوع میله‌های فلزی کوچک سنگ‌ها را در جای خود قرار می‌دهد.

مخراج کاری چفت‌و‌بستی (Tension Setting)؛ مناسب برای سنگ‌های قیمتی سخت

مدل تنشن در مرصع کاری چیست؟ در مدل تنشن، از فشار دادن فلز برای نگه داشتن نگین استفاده می‌کنند. در این روش، فلز کمی باز شده و لبه تیز نگین (ناحیه میانی که پهنا و ضخامت کمتری دارد) درون شیارهای ریزی که در سطح داخلی فلز تعبیه شده، قرار می‌گیرد. این نوع مخراج کاری فقط برای سنگ‌های قیمتی بسیار سخت مانند الماس، یاقوت کبود، یاقوت سرخ که درجه سختی ۹ تا ۱۰ مناسب است.

مخراج کاری پایه تراز (Flush / Burnish Setting)؛ یکی از جدیدترین انواع

در این روش، ابتدا سوراخ‌هایی روی سطح زیورآلات ایجاد می‌کنند تا نگین‌ها را داخل آن قرار دهند. سپس با استفاده از ابزار مخصوص، روی سطح فلز یک جایگاه برای نگین آماده می‌شود. قطر و عمق این جایگاه باید تقریبا هم‌اندازه قطر و عمق خود نگین یا کمی کوچکتر باشد. سپس نگین را در آن قرار داده و با ابزار مخراج کاری آن را محکم می‌کنند.

مخراج کاری مهر‌ه‌ای (Bead Setting)؛ مخصوص نگین‌های بزرگ و برجسته

در این نوع، نگین‌ و سنگ در حفره‌ای فلزی قرار می‌گیرند که به‌طور کامل اطراف آن توسط فلز احاطه شده است. این روش برای نگین‌های بزرگ و برجسته مناسب است.

مراحل انجام مخراج کاری چیست؟

پیش از قرار دادن سنگ روی بدنه، جواهر باید به‌طور کامل آماده شود. برای این کار، مخراج کار اقدامات زیر را انجام می‌دهد:

1. تغییر سایز و بررسی تراز بودن جواهرات مانند گوشواره و انگشتر
2. میزکاری و صیقل‌کاری بدنه جواهر 

سپس، بعد از قرار دادن سنگ روی جواهر و انتخاب روش انجام، مخراج کار سراغ اقدامات نهایی زیر می‌رود:

1. آماده‌سازی محل قرارگیری سنگ با استفاده از ابزار مخراج کاری
2. انجام مخراج کاری و نشاندن پایه روی جواهرات
3. صیقل‌کاری نهایی و آبکاری درصورت نیاز

درنهایت، جواهرات آماده شده تا چشم شما را پشت ویترین طلافروشی خیره کند. در نظر داشته باشید اگر قصد خرید طلا و جواهرات را دارید، هر چند جواهرات نگین‌دار ممکن است خیره‌کننده به‌نظر برسد، اما حواستان به اجرت نگین‌ها و کارمزد آن نیز باشد. اگر قصد سرمایه‌گذاری طلا را دارید، پیشنهاد می‌کنیم به جای خرید طلای زینتی که اغلب با اجرت ساخت، مالیات و کارمزد فروشنده همراه است، سراغ خرید طلای آب شده بروید که در آن خبری از نگین و اجرت ساخت نیست و استرس و نگرانی نگهداری آن نیز روی دوشتان نخواهد بود. جدول زیر کمکتان می‌کند بهتر تصمیم بگیرید:

مقایسه سرمایه‌گذاری روی طلای زینتی و طلای آب شده در یک نگاه

انتخاب بین طلای زینتی و طلای آب شده به هدف شما بستگی دارد. اگر قصد خرید زیورآلات را دارید،‌ قطعا طلای زینتی گزینه مناسبی است. درصورتی‌که قصد سرمایه‌گذاری و کسب سود را دارید، خرید طلای آب شده گزینه هوشمندانه‌ای خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر و سرمایه‌گذاری روی طلای آب شده می‌توانید با شماره ۰۲۱۹۱۲۰۰۱۵۰ تماس بگیرید.

میلی؛ راهنمای سرمایه‌گذاری بی‌نظیر با ظرافت درخشان طلا 

مخراج کاری، هنر نوازش انگشتان هنرمند بر نگین‌ و سنگ‌های جواهرات است. در این مقاله، همه چیز درباره مخراج کاری را بررسی کردیم. در انتها نیز مقایسه‌ای روی سرمایه‌گذاری طلا و جواهرات نگین‌دار با طلای آب شده انجام دادیم. امیدواریم این مقاله به شما در درک پاسخ سوال «مخراج کاری چیست؟» کمک کرده باشد. اگر در این زمینه سوال یا تجربه‌ای دارید، باعث خوشحالی ماست پاسخگوی شما باشیم. نظراتتان را می‌توانید در انتهای همین مقاله برای ما بنویسید.

سوالات متداول