اختلاف قیمت طلای ایران و جهان؛ دلیل این مقدار تفاوت چیست؟
نرخ طلا در کشور ایران به طور کلی ریشه در مسائل اقتصادی، سیاسی و تجاری دارد و قیمت طلای جهانی روی نرخ طلا در کشور ایران نیز تاثیر می‌گذارد. اما بد نیست بدانید که همیشه نرخ طلا در کشور ایران طبق طلای جهانی پیش نمی‌رود و دلایل پشت پرده زیادی برای این اختلاف قیمت طلای ایران و جهان وجود دارد.
گاهی ممکن است نرخ طلا در ایران بالاتر یا کمتر از انس طلای جهانی باشد و این تفاوت قیمت غالبا از حباب قیمت طلا نشات می‌گیرد.
در ادامه این مقاله از میلی گلد قصد داریم تا علت اصلی تفاوت قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در کشور ایران را بررسی کنیم تا با مقایسه قیمت طلای جهانی و ایران، درک بهتری از این تفاوت داشته باشید. ما در این مقاله در مورد رابطه طلای ایران با طلای جهانی، عوامل تاثیرگذار در قیمت طلا در کشور ایران و دلایل اصلی اختلاف قیمت طلای ایران و جهان صحبت می‌کنیم.
مقایسه قیمت طلای جهانی و ایران
نرخ طلا در کشور ایران با توجه به نرخ دلار و گاهی اوقات، نرخ اونس جهانی تعیین می‌شود اما اونس چیست و چگونه اونس جهانی روی طلا تاثیر می‌گذارد؟
همانطور که مثقال را برای سنجش یک واحد وزن طلا در ایران در نظر می‌گیریم، انس واحد سنجش وزن طلاست. هر اونس طلا حدود ۳۱ گرم طلا با خلوص و عیار بسیار بالا، یعنی ۹۹.۹ یا همان عیار ۲۴ است. اما عیار رایج در ایران ۱۸ است. در نتیجه کارشناسان بازار با استفاده از فرمول‌های مخصوص و از طریق طلای جهانی قیمت طلای ایران را حساب می‌کنند.
کارشناسان بازار طی این فرمول‌ها، انس طلای جهانی را به مثقال تبدیل و تفاوت عیار آن را مشخص می‌کند زیرا باید مقدار طلای جهانی با اونس ۲۴ عیار، به عیار رایج ایران، یعنی عیار ۱۸ تبدیل شود تا بتوانند مقدار طلا را قیمت‌گذاری کنند.
جالب است بدانید که زمان‌هایی در بازار وجود دارد که نرخ طلای ایران نسبت به انس جهانی بیش‌تر یا کمتر است و کارشناسان بازار علت این اختلاف قیمت طلای ایران و جهان را ریشه در «حباب قیمت طلا» می‌دانند.
به بیان دیگر، اگر قیمت طلا در ایران از قیمت طلای جهانی کمتر باشد، این تفاوت قیمت در واقع حباب قیمت است و به زودی قیمت طلا رشد می‌کند و به قیمت اصلی، همسو با انس جهانی می‌رسد. از طرفی، اگر نرخ طلا در ایران نسبت به طلای جهانی بیش‌تر باشد، این حباب قیمت بعد از مدتی از بین می‌رود و قیمت طلا دوباره پایین می‌آید.
۳ فاکتور تاثیرگذار در اختلاف قیمت طلای ایران و جهان
همانطور که گفتیم ممکن است قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در ایران طی یک برهه‌ای تفاوت داشته باشد و این اختلاف قیمت طلای ایران و جهان دلایل زیادی دارد.
برخی از دلایل اصلی اختلاف قیمت طلای ایران و جهان عبارتند از:
| فاکتورهای مهم در اختلاف قیمت طلای ایران و جهان | توضیحات |
| تعاملات بین‌المللی و نرخ ارز در ایران | شرایط اقتصادی جهانی، جنگ، بحران اقتصادی و معاملات تجاری بین کشورها روی نرخ طلا در بازار بین الملل و بعد از آن، بازار ایران، تاثیر دارد. |
| سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت | سیاست‌ها و قیمت‌گذاری دولت ایران می‌تواند قیمت طلا را یک شبه تغییر دهد و اونس جهانی هیچ ارتباطی با این تغییر قیمت ندارد. |
| تغییر در عرضه و تقاضا در داخل کشور | اگر تقاضای طلا در کشور بالا برود، قیمت طلا نیز افزایش پیدا می‌کند. اما این افزایش قیمت صرفا حباب است و بعد از مدتی به حالت اول برمی‌گردد. |
۱- تعاملات بین‌المللی و نرخ ارز در ایران
قیمت جهانی طلا به طور قابل توجهی تحت تاثیر تعاملات بین‌الملل و نرخ ارز است. در واقع نوسانات ارزش دلار در ایران، معاملات اقتصادی بین کشورها و شرایط اقتصادی جهان به شدت روی نرخ طلا در بازار بین المللی و همچنین بازار ایران تاثیر می‌گذارد.
برای مثال اگر نرخ تقاضا برای طلا چند کشور بالا برود، مسلما قیمت جهانی طلا نیز بیش‌تر می‌شود. اما این افزایش بلافاصله روی قیمت طلا در ایران تاثیر ندارد، زیرا افزایش قیمت طلا در ایران بیش از هر چیزی تحت تاثیر افزایش قیمت دلار است.
۲- سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت
اگر دولت ایران سیاست‌های اقتصادی جدیدی اعمال کند، نرخ طلا در ایران دچار تغییر می‌شود. برای مثال، اگر دولت دسترسی به بازار جهانی طلا را محدود کند، قیمت طلا در ایران سر به فلک می‌کشد.
از طرفی، اگر دولت برای طلا نرخ تعیین کند، بدون شک قیمت طلا طبق همان نرخ پیش می‌رود و کاری به اونس جهانی ندارد. برای مثال، فرض کنید دولت تصمیم می‌گیرد که نرخ طلا در یک سطح معینی باشد. در نتیجه، این نرخ ثابت می‌ماند و بازار نیز تحت تاثیر این تصمیم دولت پیش می‌رود.
بنابراین، سیاست‌های داخلی در کشور در مسیر جدا از سیاست‌های جهانی عمل می‌کند و این سیاست‌ها روی اختلاف قیمت طلای ایران و جهان تاثیر می‌گذارد.
۳- تغییر در عرضه و تقاضا در داخل کشور
میزان عرضه و تقاضا هر کالایی روی قیمت آن کالا تاثیر می‌گذارد و طلا از این قضیه مستثنا نیست. اگر تقاضای طلا در کشور، در یک برهه زمانی بالا برود، قیمت طلا نیز افزایش پیدا می‌کند و این افزایش قیمت هیچ ارتباطی با اونس جهانی ندارد. در واقع، این افزایش ناگهانی قیمت همان حباب قیمت است و بعد از یه مدت بازار به حالت عادی خودش برمی‌گردد.
۵ عامل مهم برای تعیین قیمت طلا در کشور ایران
عوامل متعددی روی قیمت طلا در کشور ایران تاثیر می‌گذارد و گاهی ممکن است این تاثیرات صرفا ریشه در تغییر قیمت جهانی نداشته باشد.
| عوامل تاثیرگذار در تعیین قیمت طلا | توضیح |
| افزایش نرخ دلار و انس طلا | هر چقدر نرخ دلار افزایش پیدا کند، میزان اونس نیز بالا می‌رود. با افزایش میزان اونس، قیمت طلا در ایران نیز بیش‌تر می‌شود. |
| نرخ ارز ملی به ریال | افزایش یا کاهش نرخ ارز به ریال برای هر دلار روی تعیین قیمت طلا تاثیر می‌گذارد. |
| هزینه‌های اضافی در تعیین نرخ طلا | قیمت طلای زینتی علاوه بر تاثیر پذیری از قیمت اونس جهانی، تحت تاثیر عوامل دیگری مانند مالیات، هزینه حمل و نقل، اجرت ساخت و کارمزد است. |
| میزان خرید و فروش طلا | ایجاد نوسان در میزان عرضه و تقاضای طلا روی افزایش یا قیمت آن تاثیر مستقیم دارد. البته این تاثیر قیمت مقطعی و کوتاه‌مدت است. |
۱- افزایش نرخ دلار و انس طلا
قیمت جهانی طلا یا اونس طلا به دلار است و افزایش نرخ دلار در ایران روی افزایش نرخ طلا در داخل کشور تاثیر می‌گذارد. از طرفی، افزایش قیمت نرخ دلار و اونس طلا به عوامل متعددی مانند تعاملات جهانی، میزان عرضه و تقاضا و عوامل اقتصادی جهانی بستگی دارد.
- مثال: تصور کنید قیمت جهانی طلا ۱۹۰۰ دلار در هر اونس است. حال اگر به خاطر اتفاق‌های خارجی مانند جنگ یا تغییرات اقتصادی جهانی، قیمت هر اونس طلا به طور ناگهانی افزایش پیدا کند، نرخ طلا در ایران نیز بالا می‌رود.
۲- نرخ ارز ملی به ریال
تبدیل قیمت جهانی طلا از دلار به ریال در ایران نقش مهمی در تعیین داخلی نرخ طلا دارد.
- مثال: تصور کنید که نرخ ارز به ازای هر دلار ۵۰ هزار تومان است. این نرخ ۵۰ هزار تومان برای هر دلار تاثیر مستقیم روی نرخ طلا در داخل کشور می‌گذارد. اما اگر نرخ ارز ملی کاهش پیدا کند و هر یک دلار ۴۰ هزار تومان شود، تغییر ناگهانی در بازار طلا رخ می‌دهد و قیمت طلا کاهش می‌یابد.
۳- هزینه‌های اضافی در تعیین نرخ طلا
یکی دیگر از عوامل تعیین کننده قیمت طلا در ایران هزینه‌های اضافی است که توسط تاجرها و طلا فروش‌ها تعیین می‌شود. این هزینه‌های اضافی عبارتند از:
- مالیات
- عوارض
- هزینه‌های حمل و نقل
- کمیسیون و کارمزد
مثال: تصور کنید که نرخ مالیات برای طلا و کالا افزایش پیدا کند یا هزینه‌های حمل و نقل بالا برود. در نتیجه، این تغییرات ناگهانی به طور مستقیم روی قیمت طلا در طلا فروشی‌ها تاثیر می‌گذارد و مصرف کننده باید قیمت بیشتری برای هر گرم طلا بپردازد.
۴- میزان خرید و فروش طلا
معاملات روزانه طلا در بازار و نوسانات عرضه و تقاضا تاثیر زیادی در قیمت طلا می‌گذارند. به بیان دیگر، معاملات و عرضه و تقاضا به طور مستقیم روی قیمت طلا در داخل کشور تاثیر دارند.
- مثال: تقاضا برای جواهرات طلا هنگام جشن‌ها یا عیاد افزایش پیدا می‌کند و به طور موقت معاملات بازار بالا می‌رود و قیمت طلا بیش‌تر می‌شود.
نکته: دلار قیمت طلا در ایران را تعیین می‌کند و عوامل مانند نرخ ارز ملی و هزینه‌های اضافی روی قیمت طلای نهایی تاثیر می‌گذارد.
تاثیرپذیری نرخ طلا در کشور ایران از قیمت طلای جهانی
ما در این مقاله به طور کامل به مقایسه قیمت طلای جهانی و ایران پرداختیم و در مورد انس طلای جهانی و تاثیر آن روی نرخ طلا در داخل کشور صحبت کردیم. به طور کلی، قیمت طلا در داخل ایران تحت تاثیر قیمت دلار است و از آنجایی که قیمت اونس طلا به دلار تعیین می‌شود، در نتیجه، نرخ طلا در ایران همسو با انس جهانی پیش می‌رود.
البته این نکته را در نظر بگیرید که گاهی اوقات نرخ طلا در ایران به طور ناگهانی افزایش یا کاهش پیدا می‌کند و نسبت به انس جهانی بیش‌تر یا کمتر می‌شود. این اختلاف قیمت طلای ایران و جهان ریشه در رویدادها و اتفاقات داخلی دارد و بعد از مدتی دوباره قیمت به حالت اولیه برمی‌گردد.
چند سوال در مورد اختلاف قیمت طلای ایران و جهان
گاهی اوقات در بازار طلای ایران قیمت به طور ناگهانی به خاطر رویدادها و اتفاقات داخلی افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. به این افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت حباب قیمت طلا می‌گویند که بعد از مدتی برطرف می‌شود.
نرخ طلای جهانی را فدرال رزرو آمریکا تعیین می‌کند و کاملاً همسو با دلار است.
بله صد در صد. عامل اصلی تغییرات قیمت واقعی طلا در داخل ایران انس طلا یا همان دلار است. اگر قیمت دلار بالا برود، نرخ طلا در داخل نیز افزایش پیدا می‌کند.
